Jabłko jednego już oświeciło, możesz być następny


Jabłko jednego już oświeciło, możesz być następny

Pierwsze ślady jabłek, a dokładnie nasion jabłoni, na ziemi polskiej datowane są na 800 lat. p.n.e. i pochodzą z Biskupina. Według Jana Długosza jabłonie na tereny Polski trafiły za pośrednictwem Cystersów w XII wieku do Lubiąża. Odmiana, którą uprawiali nazywano depurta. Uprawa jabłoni w Polsce rozwijana była w ogrodach zamkowych lub klasztornych, a główny prym wiedli Cystersi i Benedyktyni. 1

Od XII w sadach polskich wiele się zmieniło. Obecnie (dane 2016) sady jabłoniowe obejmują powierzchnię 177,2 tys. hektarów. Zbiory osiągnęły 3604,3 tys. ton co sprawiło, że jesteśmy największym producentem jabłek w Europie, a czwartym na świecie. Zbiory jabłek były o 14,6% większe niż w roku 2015. Najchętniej uprawianymi odmianami w naszym kraju są Idared, SzampionJonagold. W 2016 roku wyeksportowaliśmy ok. 1093 tys. ton jabłek o wartości ok. 318 mln euro jest to wzrost o 16% niż w roku ubiegłym. Na rynek UE trafiło ok. 371 tys. ton, głównie do Rumunii, Czech, Niemiec, Łotwy i Litwy. Poza UE wysłano 722 tys. ton jabłek, m.in. do Białorusi, Kazachstanu, Serbii i Egiptu. 2, 3


Wykres 1. Wykres przedstawia strukturę zbiorów z drzew w 2016 roku. Łączna produkcja owoców z drzew w 2016 r. została oszacowana na 4064.7 tys. t. 2

 

Cieszą takie efekty produkcyjne jabłek lecz niestety smuci spadające spożycie jabłek w naszym kraju. Statystyczny Kowalski w 2005 roku zjadał 24 kg jabłek, w roku 2012 spożył 15 kg, a w roku 2016 konsumpcja jabłek spadła do 13,5 kg. Trudno określić dlaczego spożycie jabłek w naszym kraju spada. Prawdopodobnie ma na to wpływ większa dostępność owoców z innych zakątków świata. Jabłka są bardzo popularnym świeżym owocem na świecie. Obecnie więcej produkuje się tylko bananów. W krajach, w których produkcja jabłek jest mała, albo wcale nie produkuje się tego owocu spożycie wzrasta, co może stanowić potencjalny rynek zbytu. 4

Jabłko jest niedocenianym przez konsumentów owocem, niestety nie prowadzi się wielu akcji promujących walory smakowe i prozdrowotne. Polskie jabłka mogły by stać się marką. Dzięki warunkom glebowo-klimatycznym, wysoko rozwiniętej agrotechnologii i dbałości o sady. Jednakże konsument przykłada dużą wagę do jakości produktu i wartości odżywczych jakie daje spożywanie danego owocu. Dlatego też sadownicy muszą zadbać o wzrost walorów prozdrowotnych jabłek.

Angielskie przysłowie „An apple a day keeps the doctor away” można przetłumaczyć, że zjedzenie jednego jabłka dziennie zapobiega odwiedzaniu lekarza. Powiedzenie to jest prawdziwe ponieważ właściwości odżywcze jabłek są bardzo duże. Jabłka zwierają witaminy: C, B1,B2, B3, B5, B6, B9, B12, A1, likopen, karoten, makro i mikroelementy, sole mineralne, białka, tłuszcze. Odkwaszają organizm mimo kwaśnego smaku, ponieważ zawierają dużo zasadowych soli mineralnych. Są bogatym źródłem potasu (reguluje gospodarkę wodną) i żelaza. Jabłka zapobiegają anemii, wzmacniają serce i układ nerwowy, poprawiają pracę wątroby, mają działanie moczopędne. Tarte jabłka leczą biegunkę, niestrawność i choroby wrzodowe. Domowy ocet jabłkowy wypijany codziennie (2 łyżki octu + 2 łyżki miodu w ½ szklanki wody) uzupełnia potas w organizmie, hamuje rozwój infekcji, poprawia trawienie. Owoc jest źródłem węglowodanów, w tym błonnika. Jabłka są popularne i cenione w medycynie ludowej. Chronią przed zawałami i zaparciami, wzmacniają zęby oraz ułatwiają odchudzanie. Najcenniejsze jest w jabłkach to, co zwykle odrzucamy: gniazda nasienne i skórka. Pektyny znajdujące się tam oczyszczają organizm przed substancjami trującymi. Niepowtarzalny smak jabłka zawdzięczają kwasom, głównie jabłkowemu i cytrynowemu, a także łatwo przyswajalnym cukrom. Jabłko używane jest do pielęgnacji urody i w odchudzania. Ułatwiają przyswajanie wapnia przez organizm, przez co wzmacniają zęby, włosy, paznokcie. Spożywanie jabłek przeciwdziała wiotczeniu skóry, zapewnia jej młody, zdrowy wygląd. Jedząc jabłka, dbamy o linię, bo jabłka zawierają niewiele kalorii. W prawidłowo skomponowanej diecie zaleca się codziennie 300 g owoców. Jabłka mogą być poddawane różnym procesom przetwórczym: do produkcji marmolad, kompotów, sałatek owocowych, ciast pieczonych, szarlotek, galaretek, win, winiaków np. francuskiego Calvadosa. Można je piec, gotować, smażyć i suszyć. Biorąc to wszystko pod uwagę jabłka powinny być podstawowym składnikiem naszej diety. Dlatego też musimy zatroszczyć się o jak najlepszą jakość jabłek. Pomóc w tym mogą nam zintegrowane techniki ochrony roślin w gospodarstwach sadowniczych. 5

Integrowana ochrona roślin (IOR) – to sposób ochrony roślin przed organizmami szkodliwymi (agrofagami), polegający na wykorzystaniu wszystkich dostępnych metod ochrony roślin, dający pierwszeństwo metodom nie chemicznym, jednocześnie minimalizujący zagrożenie dla zdrowia ludzi, zwierząt oraz dla środowiska. Metody nie chemiczne można podzielić na: agrotechniczne, kwarantannowe, mechaniczne i fizyczne, biologiczne. Tym samym IOR pozwala zmniejszyć stosowanie środków ochrony roślin do niezbędnego minimum i w ten sposób ograniczyć presję na środowisko naturalne oraz chronić bioróżnorodność środowiska rolniczego – zgodnie z postanowieniami 14 dyrektywy 2009/128/WE oraz rozporządzeniem nr 1107/2009, art. 55. 5

Istotnym elementem integrowanej ochrony roślin jest prewencja. Każdy z nas wie, że lepiej zapobiegać niż leczyć. Ogromne znaczenie w zapobieganiu chorobom tj. zgorzel kory, zaraza ogniowa, rak bakteryjny czy choroby replantacyjne gleby mają probiotyki. Źródłem probiotyków dla rolnictwa są ProBio Emy. ProBioEmy to grupa naturalnych wyrobów na bazie odpowiednio dobranych kompozycji pożytecznych mikroorganizmów, specjalnie wyselekcjonowanych, niemodyfikowanych genetycznie szczepów drobnoustrojów i ich metabolitów, zawartych łącznie w fermentowanej mieszaninie z naturalnych składników. Wyroby te zawierają bakterie probiotyczne, które mogą działać przeciwutleniająco, jak również bakterio- i fungistatyczne wobec patogenów i szczepów niepożądanych. Ich stosowanie nie wymaga karencji i prewencji.

Kompozycje pożytecznych mikroorganizmów potrafią zabezpieczać glebę i roślinę przed chorobami bakteryjnymi i grzybowymi. Dodatkowo roślinom uszkodzonym mechanicznie probiotyki pomagają goić rany, nie dopuszczając do infekcji patogenami. Pożyteczne mikroorganizmy udoskonalają proces przechowywania owoców. Zapobiegają gniciu i rozwijaniu się chorób na przechowywanych owocach. ProBioEmy mają działanie detoksykujące i rewitalizujące środowisko. Przedsiębiorstwa skupujące płody rolne kładą duży nacisk na pozostałości środków ochrony roślin. Przekroczone normy pozostałości środków ochrony roślin uniemożliwiają uzyskanie oczekiwanych cen za owoce i warzywa.

Pożyteczne mikroorganizmy wykorzystywane w rolnictwie, nie tylko ekologicznym, ale również konwencjonalnym pomagają zwiększyć rentowność uprawy, zadbać o wysoką jakość płodów rolnych oraz zminimalizować proces degradacji środowiska.

ProBiotics Polska jest jedynym i wyłącznym producentem i dystrybutorem ProBioEmów na terenie Polski. Produktom firmy zaufało wielu gospodarzy, którzy nie wyobrażają sobie uprawy roślin i hodowli zwierząt bez mikroorganizmów. Liczne badania laboratoryjne oraz polowe pokazują ogromny wkład i znaczenie probiotyków w zrównoważonym rolnictwie. ProBiotics Polska oferuje swoim klientom kompleksową obsługę, doradztwo oraz innowacyjną technologię. ProBioEmy są idealnym i nieodłącznym elementem rolnictwa ekologicznego. ProBiotics Polska, współpracując z Licencjonowanymi Doradcami Probiotechnologi, opracował ekologiczną technologię uprawy roślin. Technologia ta wykorzystuje ogrom wiedzy, doświadczeń oraz bogactwo natury, gwarantuje wysoką jakość uzyskanych płodów rolnych i wzrost rentowności gospodarstwa. Preparaty zapewniają kompleksową ochronę oraz odpowiednie odżywienie rośliny. Wśród gamy preparatów znajdują się aminokwasy, kwasy humusowe, algi, mączki mineralne, nawozy organiczne, olejki eteryczne i inne. 7

Licencjonowany Doradca Probiotechnologii Arkadiusz Kartus, właściciel Regionalne Centrum Mikroorganizmów w Białej Rawskiej specjalizuje się w ekologicznej uprawie jabłoni. Przez 10 lat współpracy z ProBiotics Polska udało się wypracować unikatową, niepowtarzalną technologię prowadzenia sadu w systemie ekologicznym. Dzięki Arkowi Biała Rawska powoli staje się stolicą ekologicznego, naturalnego jabłka. Działania prowadzone przez Regionalne Centrum Mikroorganizmów w Białej Rawskiej, uświadomiły wielu sadownikom, że można prowadzić sad naturalnie, efektywnie, ekonomicznie, bez zamartwiania się pozostałościami środków ochrony roślin. Opracowana technologia oparta jest o ustawiczny rozwój, znajomość rynku, stałe reagowanie na zmieniające się warunki klimatyczno-prawne. Ogrom wiedzy i doświadczeń sprawia, że opracowane metody dają szeroki wachlarz możliwość, a ich elastyczność umożliwia dopasowanie do różnych warunków i sposobów prowadzenia sadu. Ekologiczna technologia uprawy sadu jak sama nazwa wskazuje jest dedykowana sadom ekologicznych ale biorąc pod uwagę nacisk na zintegrowany system uprawy, znajduje również zastosowanie w sadach prowadzonych konwencjonalnie. Fundamentem technologii są ProBio Emy, które tworzą idealny grunt dla innych preparatów tj. nawozy organiczne, minerały, aminokwasy, olejki eteryczne, kwasy humusowe, środki miedziowe, siarkowe. Znajomość fizjologii sadu, zagrożeń, potrzeb przy wykorzystaniu technologii ProBiotics Polska pozwala uzyskać wysoką jakość jabłek i pozytywny ekonomiczny efekt. Szczegółowe informacje dostępne są w Regionalnym Centrum Mikroorganizmów w Białej Rawskiej oraz w siedzibie ProBiotics Polska. 7 Gospodarstwo ekologiczne Arka Kartusa jest przykładem nowoczesnego gospodarstwa demonstracyjnego, które na okoliczność rodzaju używanych preparatów w tym głównie probiotyków nosi nazwę Gospodarstwa ProBio Ekonomicznego. W Gospodarstwie ProBio Ekonomicznym wykorzystywane są następujące preparaty EmFarmaTM, EmFarma PlusTM, Ema5TM, Ema5TM z wrotyczem, PreBio HumusTM, AZOKOR® 105.

Przykładowe zastosowanie w/w preparatów w wybranych fazach:

Faza pękania pąka: najistotniejsze w tej fazie jest zabezpieczenie przeciw chorobom grzybowym i szkodnikom.

  • Oprysk EmFarma PlusTM – 20-30L /ha w 500-700 L wody niechlorowanej z dodatkiem PreBio HumusTM 0,5kg/ha.

Faza zielonego pąka: najistotniejsze w tej fazie jest zabezpieczenie przeciw chorobom grzybowym i szkodnikom, początek odżywiania dolistnego.

  • AZOKOR® 105 – azotowy, posypowy nawóz organiczny z mikroelementami 300-500kg/ha.
  • Oprysk EmFarmaTM 10L /ha + PreBio HumusTM 0,2kg/ha w 500-700 L/ha wody niechlorowanej.

Faza kwitnienia: w tej fazie występuje zagrożenie wystąpienia szarej pleśni i innych chorób.

  • Oprysk EmFarmaTM 20-30L/ha + Ema5TM z wrotyczem 3-5/ha w 500-700 L/ha wody niechlorowanej (zabieg najlepiej wykonać przy deszczowej pogodzie).

Faza wzrostu owoców: najważniejsze w tej fazie jest odżywianie zawiązków.

  • Oprysk EmFarma PlusTM – 10L /ha w 500-700 L/ha wody niechlorowanej.

Faza przed zbiorem: najważniejsze w tej fazie jest zabezpieczenie owoców przed chorobami przechowalniczymi.

  • Oprysk EmFarmaTM 20L w 500L/ha wody niechlorowanej (2 razy).
    • na 2 tygodnie przed zbiorem
    • na dzień przed zbiorem


Podstawą sukcesu są pożyteczne mikroorganizmy zasiedlające roślinę i glebę. Gleba jest szczególnym ekosystemem, który stanowi podłoże dla wzrostu roślin. Żeby gleba dała roślinie niezbędne do życia składniki, które zawiera potrzebne jest obfite i aktywne życie biologiczne zdominowane przez pożyteczną mikroflorę. W innym wypadku to początek problemów zdrowotnych, zakłóceń metabolicznych i w konsekwencji ograniczone, bądź utracone zyski. Sam zdecyduj czy zaprzyjaźnisz się z probiotykami, które zabezpieczą Twoje rośliny i sprawią, że ziemia będzie pachnieć.


 

Źródła:

  1. http://www.eszkola-wielkopolska.pl/eszkola/projekty/gimnazjum-kobylagora/jablka/historia-jablka/
  2. Wyniki produkcji roślinnej w 2016 r. GUS, Warszawa 2017
  3. Rolnictwo w 2016 r. GUS, Warszawa 2017
  4. http://www.e-sadownictwo.pl/artykuly/blog/5505-spozycie-jablek-w-polsce-profesor-makosz
  5. Dobre praktyki i rola pożytecznych mikroorganizmów w uprawie jabłek z zastosowaniem innowacyjnych, naturalnych technologii, Stowarzyszenie EkosystEM-Dziedzictwo Natury, Warszawa 2014
  6. http://www.odzywianie.info.pl/przydatne-informacje/artykuly/art,jablka-kalorie-wartosci-odzywcze-i-ciekawostki.html

http://www.probiotics.pl/